TEOG sonrasında yerini alan LGS sınavı, liseye geçişe yönelik uygulanan yeni bir sistemdir. Bu sınav, süresi toplamda 165 dakika olmak üzere iki alanda gerçekleştirilir. Milli Eğitim Bakanlığı'nın gerçekleştirmiş olduğu bu sınava 8.sınıf seviyesindeki isteyen öğrenciler katılabilmektedirler.
LGS’nin açılımı Liselere Geçiş Sistemi şeklindedir ve ilk kez 2017-2018 eğitim öğretim yılında uygulanmaya başlanmıştır.
LGS başvuruları, deprem sebebiyle olağanüstü hal ilan edilen illere kayıtlı öğrenciler hariç bakanlık tarafından yapılacaktır ve ücretsizdir. Deprem sebebiyle olağanüstü hal ilan edilen illere -Adana, Adıyaman, Diyarbakır, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş, Kilis, Malatya, Osmaniye, Şanlıurfa- kayıtlı öğrenciler isterlerse diğer illerde sınava girebileceklerdir. Bu durumdaki öğrenciler sınava gireceği il ve ilçeyi tercih etme hakkına sahiptir. Başvurular, 03-13 Nisan 2023 tarihleri arasında e-Okul sistemi üzerinden yapılacaktır. İl ve ilçe tercihinde bulunmayan öğrencilerin sınava girecekleri okullar Bakanlık tarafından belirlenecektir. Öğrencinin sınav giriş yeri ve alacağı sınav tedbir hizmeti gibi bilgiler 26 Mayıs 2023 tarihinde e-Okul Veli Bilgilendirme Sistemi üzerinden duyurulacaktır.
LGS'ye girmek zorunlu değildir. LGS’ye girmeyen veya LGS’de başarılı olamayan öğrenciler okul puanlarıyla adreslerine en yakın okullar arasında tercih yapabilmektedir.
LGS iki oturumlu bir sınavdır. İlk oturum sözel derslerden ikinci oturum ise sayısal derslerden oluşmaktadır.
LGS birinci oturum dersleri aşağıda listelenmiştir.
LGS ikinci oturum sayısal alan dersleri aşağıda listelenmiştir:
LGS birinci oturumda adaylara toplam 50 soru, ikinci oturumda ise 40 soru sorulmaktadır. Toplam 90 sorudan oluşan LGS'de sorulan konuların soru dağılımı yıldan yıla değişiklik göstermektedir. LGS'de sorulmuş olan soruların konu dağılımları aşağıda tablo şeklinde belirtilmiştir.
LGS Türkçe Soru Dağılımı Tablosu
KONU İSMİ
2020
2021
2022
Sözcükte Anlam
1
2
Cümlede Anlam
Sözel Mantık / Görsel Okuma
7
4
5
Parçada ve Paragrafta Anlam
10
6
Söz Sanatları
-
Metin Türleri
Noktalama İşaretleri
Yazım Kuralları
Fiilimsiler
Cümlenin Öğeleri
SORU SAYISI
20
LGS Matematik Soru Dağılımı Tablosu
Çarpanlar ve Katlar
3
Üslü İfadeler
Kareköklü İfadeler
Veri Analizi
Basit Olayların Olma Olasılığı
Cebirsel İfadeler ve Özdeşlikler
LGS İngilizce Soru Dağılımı Tablosu
KONU İSİMLERİ
Friendship
Teen Life
In The Kitchen
On The Phone
The Internet
LGS Fen Bilimleri Soru Dağılımı Tablosu
Mevsimler ve İklim
DNA ve Genetik Kod
8
Basınç
Madde ve Endüstri
LGS T.C. İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Soru Dağılımı Tablosu
KONU ADI
Bir Kahraman Doğuyor
Milli Uyanış: Bağımsızlık Yolunda Atılan Adımlar
Milli Bir Destan: Ya İstiklal, Ya Ölüm
LGS Din Kültürü Soru Dağılımı Tablosu
Kader İnancı
Zekât ve Sadaka
Din ve Hayat
Hz. Muhammed'in Örnekliği
Kur’an-ı Kerim ve Özellikleri
LGS ders ağırlıkları aşağıda tablo şeklinde verilmiştir:
ALT DERSLER
AĞIRLIK KATSAYILARI
Türkçe
Matematik
Fen Bilimleri
İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi
Yabancı Dil
LGS puanı hesaplanırken adayların sözel ve sayısal bölümlere ait alanların her bir alt testi için doğru ve yanlış cevap sayıları belirlenmektedir. Her öğrencinin her bir alt testine ait ham puanı, ilgili teste ait doğru cevap sayısından yanlış cevap sayısının üçte biri çıkarılarak hesaplanmaktadır. İlgili testin ham puanları toplamının öğrenci sayısına bölümü ile alt testlerin ortalaması elde edilmektedir. İlgili alt testin ortalaması, ham puanları ve sınava giren öğrenci sayısı kullanılarak da alt testlerin standart sapması oluşturulmaktadır. Öğrencilerin her bir alt testine ait standart puanı, o teste ait ortalama ve standart sapma kullanılarak tüm öğrencilerin ham puanlarının ortalamasını 50'ye, standart sapmasını 10'a getiren bir dönüştürme işlemi uygulanmaktadır. Her alt test için hesaplanan standart puanlar, katsayılar ile çarpılarak her bir alt testin ağırlıklı standart puanları bulunmaktadır. 2 oturumdan herhangi birine katılmayan veya herhangi bir oturumda sınavı iptal edilen öğrencilerin puanı hesaplanmamaktadır.
LGS'de adayların standart puan ve toplam ağırlıklı standart puan hesaplama işleminde kullanılan formüller aşağıda verilmiştir.
Ham Puan Hesaplamasında Kullanılan Formül:
Öğrencinin Xi Testindeki Doğru Sayısı -
Öğrencinin Xi Testindeki Yanlış Sayısı
Standart Puan ve Ağırlıklı Standart Puan Hesaplamasında Kullanılan Formül:
SPXi = 10 x
HPXi- OrtXi
SsXi
+ 50
ASPXi = SPXi × AkXi
ASPXi : Xi Testi Ağırlıklı Standart Puanı
AkXi : Xi Testi Ağırlık Katsayısı
Öğrencilerin Toplam Ağırlıklı Standart Puan (TASP) Hesaplamasında Kullanılan Formül:
TASP = ASPTürkçe + ASPMat + ASPFen + ASPİnkılap + ASPDin Kül. + ASPYab. Dil.
TASP: Toplam Ağırlıklı Standart Puan
Hesaplanan Toplam Ağırlıklı Standart Puan, kendi içinde en küçüğü 100 ve en büyüğü 500 olan bir puan dağılımına dönüştürülmektedir. Bu puanların bulunmasında kullanılan formül:
MSP = 100 +
400 X ( TASP - En Küçük TASP )
En Büyük TASP - En Küçük TASP
LGS sınavına ortaokul'un son sınıf öğrencileri yani 8. sınıf öğrencileri başvurmaktadır. Sınava girebilecek 8. sınıf öğrencileri yüzdelik olarak yüzde 70 girdiği sınav puanı, yüzde 30 ise diploma notuyla liselere yerleştirilmektedir.
2023 LGS sınav tarihi 04 Haziran 2023'tür. LGS'ye girecek öğrencilerin kimlik kontrolü ve salonlara yerleştirmenin zamanında yapılabilmesi için öğrenciler sınavdan 1 saat önce sınava girecekleri binada hazır bulunmalıdır. Sınava girecek öğrencilerin yanlarında geçerli kimlik belgesi ile en az iki adet koyu siyah ve yumuşak kurşun kalem, kalemtıraş ve leke bırakmayan yumuşak silgi bulunmalıdır. Geçerli kimlik belgesi yanında bulunmayan öğrenciler sınava alınmamaktadır. Sınav salonlarına bandajı çıkarılmış şeffaf pet şişede su getirilebilmektedir. Öğrencilerin sınavının geçerli sayılması için uyması gereken bazı kurallar vardır. LGS'nin geçersiz sayılacağı durumlar aşağıda listelenmiştir:
MEB'in Merkezi Sınav Uygulama Takvimine göre 2023 LGS sınav sonuçları 26 Haziran 2023 tarihinde açıklanacaktır.
LGS’ye çalışan öğrencilerin disiplinli ve sistemli çalışması gerekmektedir. LGS'de bilgiyi kullanma, okuduğunu anlama, yorumlama, ilişki kurma ve mantık kurma gibi becerileri ölçen sorular sorulmaktadır. Bu nedenle sınavda başarılı olmak isteyen öğrenciler kitap okumalı, test çözme tekniklerine hâkim olmalı ve çok soru çözmelidir. Emek göstermek, dirayetli olmak ve hedefe odaklanarak çalışmak lazımdır.
LGS'ye girecek öğrencinin başarısını çevresindeki insanlar da etkilemektedir. Aile ve öğretmenler iş birliği içinde olarak öğrenciyi doğru yönlendirmelidir. Çevresi tarafından desteklenen öğrencilerin psikolojileri daha iyi olmaktadır. Yüksek moral ve motivasyonla birlikte daha verimli ders çalışmaktadır. Sınav döneminde stres, kaygı ve başaramama korkusu artan ve bununla baş etmekte zorlanan öğrencilerin bir uzmanla görüşmesi de oldukça önemlidir.
LGS'ye çalışan öğrencilerin sınav hakkında bilgi sahibi olması oldukça önemlidir. LGS hakkındaki bilgilere internet üzerinden oluşmak mümkündür. Öğrenciler sınavda karşılarına çıkacak soruların mantığını kavramalı ve konularını öğrenmelidir. Sınava çalışan adayların amacı konuları ezberlemek değil konuların mantığının anlamak olmalıdır. Bilgileri ezberlemek yerine öğrenen adaylar sınavda daha başarılı olmaktadır. LGS soru içerikleri değişkenlik gösterebilmektedir. Önemli olan çalışma döneminde öğretmenlerin önerdiği kaliteli kaynaklardan bol bol soru çözerek soru çeşitlerini öğrenmek ve sorulara farklı bakış açılarıyla bakmaktır. LGS soruları sadece bilgiye dayalı değil aynı zamanda yorumlama, analiz etme ve konu hakimiyeti gerektiren sorulardır. Bu özelliklere sahip olabilmek için de kitap okumak ve konu tekrarı yapmak gerekmektedir. Okulda anlatılan dersi aynı günün akşamında tekrar eden öğrencilerin bilgileri kalıcı hale gelmektedir. Tekrar yapmayan öğrenciler, bilgileri kısa sürede unutmaktadır. Konu çalıştıktan, tekrar yaptıktan sonra da test çözerek LGS'de iyi bir sonuç elde etmek mümkündür.
LGS'ye çalışmaya temel derslerden başlamak çoğu aday için olumlu sonuçlar doğurmuştur. Türkçe, matematik ve fen derslerinin hem yoğunluğu hem de sınavdaki katsayıları fazladır. Bu nedenle Türkçe, matematik ve fen derslerine çalışmayı son zamana bırakan adaylar sıkışmakta, konuları yetiştirmek için strese girmektedir. Stres ise öğrencilerin ruhsal ve bedensel sağlığını, ders çalışırken aldıkları verimi olumsuz etkilemektedir. Türkçe, matematik ve fen çalışırken diğer dersler de unutulmamalıdır. Çalışma planı oluştururken üç temel dersle birlikte diğer derslere de yeterli zaman ayırılmalıdır.
LGS'ye çalışırken her öğrenci kendi çalışma yöntemini belirlemelidir. Belirlenecek olan bu yöntem en çok verim alınan yöntem veya yöntemler olmalıdır. Bazı öğrenciler yazarak çalışmanın verimli olduğunu söylerken bazı öğrenciler anlatarak ders çalıştıklarında daha çok verim aldıklarını söylemektedir. En iyi çalışma yöntemi her öğrenciye göre değişmektedir; fakat not tutarak çalışmanın bilgilerin daha hızlı öğrenilmesine katkı sağladığı gözlemlenmiştir. Ders çalışırken not çıkarmak, küçük notlar almak hem konu tekrarı yapmayı kolaylaştırmaktadır hem de çalışmayı daha keyifli hale getirmektedir. Çalışma dönemini daha eğlenceli hale getirmek için çeşitli kırtasiye ürünleri almak da mümkündür. Önemli olan LGS çalışma dönemini en verimli şekilde geçirmektir.
LGS'ye hazırlanan öğrenciler bu dönemde sosyal medya, televizyon ve bilgisayar oyunlarına mümkün olduğunca az zaman ayırmalıdır. Ders çalışırken masanın üzerinde ve etrafında öğrencilerin dikkatini dağıtacak şeylerin olmaması lazımdır. Bilgisayar ve telefon gibi dikkat dağıtıcı malzemelerin görüş alanının dışında bırakılması daha iyi odaklanmayı sağlamaktadır. Fakat bu teknolojiden yararlanılmaması gerektiği anlamına gelmemektedir. LGS konu anlatım, soru çözüm ve motivasyon videoları izlemek birçok adayın sınavdan olumlu sonuç almasını sağlamaktadır. Sınav döneminde teknolojiden yararlanılmalıdır.
LGS hazırlık kitabı seçerken uzmanların önerileri dinlenmelidir. Sınava hazırlanırken fazla sayıda soru çözmek önemlidir. Fakat çözülecek soruların kaliteli, sınav müfredatına uygun sorular olması gerekmektedir. Sınava girmeden önce, geçmiş yılların LGS soruları da çözülmelidir.